En İyi Lezzetlerden Sabah Papara & Akşam Papara
Fazile Paksoy
Bugün yine sizlere anılarımla birlikte çocukluğumda evimizde sıkça yapılan bir yemeği hatırlatmak istiyorum.Kalabalık bir sofranın başında koca bir sini paparayı nasıl da kaşıklardık neşeyle. Çocukluğum bugünlere göre kalabalık dene bilecek bir ailede ve kalabalık konu komşu içinde geçti.
Rahmetli dedem ve anneannemin yaşamları savaş yıllarının yoklukları ile geçmiş. Anneannem o yılları anlatırken babam savaşa gitmiş bir daha dönmemiş. Ben babamdan saçı bitmedik yetim kalmışım derdi.
Annem ve babamın çocukluk ve gençlik yıllarıda savaş sonrası yokluklarla geçmiş. Babamın çocukluğunda karne ile ekmek alınırmış. Bulgaristan'dan Urla'ya getirildiklerinde o zamanın hükümeti tarafından bir tarla, bahçeli bir ev ve hayvan damı verilmiş.
İskan hakkı derlerdi.
Ailenin bütün fertlerinin hakkı vardı o mallarda. Kendilerini memleket topraklarına getiren Mustafa Kemal Atatürk'ü her sofra başında rahmetle anardık. Geçimlerini, verilen tarlada Bulgaristan'dan getirdikleri tohumları ekip yetiştirerek sağlamışlar. Gözleri gibi bakarlardi tohumlara. Zamanla zeytinin ve zeytin yağının çok önemli olduğunu öğrenmişler.
Rahmetli dedem Malgaca dağlarından tek tek söküp sırtında taşıdığı delice zeytinleri dikerek bir zeytinlik oluşturmuş. Annemin anlattığına göre daha sonra hükümet adamları gelip bu deliceleri aşılamış.
Tutmaları için yazın en sıcak günlerinde uzak bir kuyudan kovalarla su çekerek suladığımızı hatırlıyorum hayal meyal. Yıllar sonra aşılar büyüdü ve benim ilkokula başladığım yıllarda ilk zeytinlerimizi toplamaya başladık.
Zeytinlerin çoğu hurma denen yemeklik zeytini veren buranın yerli cinsi erkence idi. Zeytin taneleri çiy ve denizden esen bir rüzgar sayesinde ağacın üzerinde kendiliğinden tatlanır. Hiç bir işlem yapmadan yiyebilirsiniz.
Daha uzun süre saklamak içinde tuzlanır. Zamanla hurmalar soframızı çeşitlendirmeye başladı. Kıymetinden bir zeytini iki yudum yapardı büyüklerim. Ramazanda oruç açarken bile tek yudumda yediklerini görmedim.
İçlerinden sadece annem yaşıyor yaşı 88. Sabah kalktığında ilk işi yol boyunda olan zeytinleri toplamak. Yol üzerinde bir iki zeytin tanesi görse sahibi kim olursa olsun farketmez ezilip yabana gitmesinler diye alır ve ağacın köküne atar. Bu aralar en çok yediği yemek te ekmek paparası ve zeytin.
Ben de bu günlerde dişlerimden tedavi gördüğüm için karşılıklı papara yiyoruz. Annem hala zeytini iki yudum yapıyor.
Gelelim En İyi Lezzetlerden Sabah Paparasının Tarifine:
Sabah Paparası İçin Kullanılan Malzemelerimiz :
* Bayat Ekmek,
* Kaynar Süt,
* Tuz,
* Toz Biber Veya Kara Biber.
Sabah Paparası Yapılış Tarifi:
Doğranan ekmeklerin üzerine ağız tadınıza göre tuzlanmış sıcak süt gezdirilir. Ekmekler yumuşayana kadar beklenir. Üzerine isteğe göre karabiber veya toz kırmızı biber serperek zeytin eşliğinde kaşıklanır.
Akşam Paparası Nasıl Yapılır?
Akşam Paparası İçin Kullanılan Malzemeler:
* Bayat Ekmek,
* Kaynar Su,
* Yoğurt,
* Zeytin Yağ,
* Soğan,
* Salça,
* Toz Biber,
* Tuz
Akşam Paparası Yapılış Tarifi;
Soğanlar küçük küçük doğranır. Şeffaflaşana kadar zeytin yağında kavrulur.Salçası eklenir biraz daha kavrulur. Bir siniye yudum yudum doğranan bayat ekmeklerin üzerine kaynar su gezdirilir. Daha sonra biraz tuzla çırpılmış yoğurt dökülür. En üste kavurduğumuz soğanlar eklenir.Afiyet olsun.
Çok kolay bir tarif ama toplum olarak zor günler geçirdiğimiz bu günlerde ekmeğin ve zeytin ağacının değerini ve önemini anlatmak istedim sizlere. Sofralarımızdan zeytin, ekmek ve sevdikleriniz eksik olmasın.
Sevgilerimle.