İnsanlar Neden Pesketeryan Diyetini Seçiyor?
Türkiyede en ünlü gazetelerden "sabah gazetesi"nin haberine göre Bambaşka bir beslenme planı! Hem sağlık hem lezzet getiren Pesketaryen Diyet
Pesketaryen, vejeteryan diyetine balık ve deniz ürünleri ekleyen bir beslenme stili. İnsanların
en iyi lezzetlerden et ve kümes hayvanları yemeyi tercih etmelerine rağmen yine de balık yemelerinin birçok nedeni vardır. Bazı insanlar, bitki temelli bir diyetin sağlığa faydalarından ve kalp-sağlıklı balıklardan yararlanmak için vejeteryan diyetine balık eklemeyi tercih eder.
Birçok kişi farklı bir amaçla, diyetlerinin çevresel etkisini engellemeye çalışıyor olabilir. Türk aşçı haberleri Bazıları için bu sadece bir zevk meselesi olabilir. Bu yazıda, bir pesketaryen diyetinin tam olarak ne yaptığı ve ne yemediği de dahil olmak üzere, yararları ve sakıncaları hakkında daha fazla bilgiyi bir araya getirmek istedik.
Pesketeryan Nedir?
En basit haliyle, bir peskateryan et yemeyen, ancak balık yiyen kişidir. Pesketaryen terimi 1990'ların başında ortaya çıktı ve İtalyanca balık anlamına gelen "pesce" ve "vejetaryen" kelimesinin birleşiminden oluşuyor. Bilimsel literatürde bu diyet genellikle "pesko-vejetaryen" olarak tanımlanır ve vejetaryenlik yelpazesine dahil edilir. Bu tanıma göre, bir pesketeryan vejeteryan beslenmeyi seçen ama aynı zamanda balık ve diğer deniz ürünlerini de yiyen kişidir.
Ana protein kaynağı olarak önemli bir rol oynayan deniz ürünleri ile tam tahıllar, kabuklu yemişler, baklagiller, ürünler ve sağlıklı yağlardan oluşan büyük ölçüde bitki bazlı bir diyettir. (Türk aşçı haberleri) Pek çok peskateryan da süt ve yumurta yer.
Tabii ki, vejeteryan diyetleri büyük ölçüde değişebildiği gibi, pesketeryan diyetleri de değişebilir. Tüm gıdalara dayalı daha sağlıklı bir diyet yerine, işlenmiş nişastalar, abur cubur ve balık çubuklarıyla dolu etsiz bir diyet yemek mümkündür.
İnsanlar Neden Pesketeryan Diyetini Seçiyor?
İnsanların pesketaryen bir diyet yemeyi seçmelerinin birkaç nedeni vardır. İşte ana olanlardan bazıları.
Sağlık yararları
Daha düşük obezite ve kalp hastalığı ve diyabet gibi kronik hastalıklar dahil olmak üzere bitki bazlı diyetlerin kanıtlanmış birçok faydası vardır. Araştırmaya göre, bu koruyucu faydaların çoğunu peskatarya diyetinden de alabilirsiniz. Bir çalışma, peskataryen kadınların et yiyen kadınlara göre her yıl 2,5 kilo daha az aldığını buldu ve diyetlerini daha bitki temelli bir yöne çeviren insanlar en az kiloyu aldılar. (Türk aşçı haberleri) Bu da mevcut beslenme düzeniniz ne olursa olsun hayvan tüketiminizi azaltmanın sizin için iyi olabileceğini gösteriyor
Başka bir çalışma, peskataryenların diyabet geliştirme riskinin %4,8'de, omnivorlara kıyasla %7,6'da daha düşük olduğu sonucuna vardı. Ek olarak, büyük bir çalışma, nadiren et yiyen veya peskataryen olan insanlara baktı. Araştırma sonuçlarına göre; normal et yiyenlere kıyasla kalp hastalığından ölme riskleri %22 daha düşüktü.
Çevresel Endişeler
Hayvancılık, yüksek bir çevresel maliyetle birlikte gelir. Birleşmiş Milletler'e göre hayvancılık, insan kaynaklı tüm karbon emisyonlarının %15'ine katkıda bulunuyor. Buna karşılık,
balık yemekleri ve deniz ürünleri üretmek, herhangi bir tür hayvan eti veya peynir üretmekten daha düşük bir karbon ayak izine sahiptir.
2014 yılında yapılan bir araştırma en iyi
vegan yemeklerinde, balık yiyenlerin diyetlerinin günde en az bir porsiyon et yiyen insanların diyetlerine göre %46 daha az sera gazı emisyonuna neden olduğunu hesapladı.
Peskataryenler Ne Yer?
Tipik bir pesketaryen diyeti, deniz ürünlerinin eklenmesiyle öncelikle vejeteryandır.
* Tam tahıllar ve tahıl ürünleri
* Fasulye, mercimek, tofu ve humus dahil baklagiller ve ürünleri
* Fındık ve fındık ezmesi, fıstık ve tohumlar
* Kenevir, chia ve keten tohumu dahil tohumlar
* Süt, yoğurt, süt ve peynir dahil
* Meyveler
* Sebzeler
* Balık ve kabuklu deniz ürünleri
* Yumurtalar
Peskataryenler Ne Yemez?
* Biftek
* Tavuk
* Domuz eti
* Kuzu
* Hindi
Vejetaryen Diyetine Balık Eklemenin Faydaları
Vejetaryen bir diyete balık eklemenin birçok sağlık yararı vardır. Birçok insan, hayvansal ürünleri tamamen dışlamanın veya hayvan etinden kaçınmanın (Türk aşçı haberleri) belirli temel besin maddelerinin düşük alımına yol açabileceğinden endişe duyuyor. Özellikle B12 vitaminleri, çinko, kalsiyum ve proteini bir vegan diyetine sokmak biraz daha zor olabilir.
Daha Fazla Omega-3 Alın
Balık, omega-3 yağ asitlerini almanın en iyi yoludur. Ceviz ve keten tohumu gibi bazı bitkisel gıdalar, bir tür omega-3 yağı olan alfa-linolenik asit (ALA) içerir. Bununla birlikte, bu ALA türü vücutta kolayca eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik aside (DHA) dönüştürülemez. DHA ve EPA'nın ek sağlık yararları vardır, sadece kalbe değil, aynı zamanda beyin fonksiyonuna ve ruh haline de yardımcı olur. Buna karşılık somon ve sardalye gibi yağlı balıklar EPA ve DHA içerir.
Protein Alımınızı Artırın
İnsanların sağlıklı kalabilmeleri için günlük 2,2 pound (1 kg) vücut ağırlığı başına yaklaşık 0,8 gram proteine ihtiyacı vardır. 150 kiloluk (68 kg) bir kişi için yaklaşık 54 gram. Bununla birlikte, birçok insan bundan daha fazla protein yemeyi tercih eder.
Özellikle proteinle birlikte fazladan karbonhidrat veya yağ istemiyorsanız, sadece bitki proteinleriyle yüksek proteinli bir diyet elde etmek zor olabilir. Balık ve diğer deniz ürünleri, mükemmel bir yağsız protein kaynağı sunar.
Deniz Ürünleri Yüksek Besin Değerine Sahip
Omega-3'lerin ve proteinin ötesinde, deniz ürünleri diğer birçok besin açısından zengindir. Örneğin, istiridye B12 vitamini, çinko ve selenyum açısından son derece yüksektir. Sadece bir istiridye B12 vitamini için günlük ihtiyacın %133'ünü ve çinko ve selenyum için günlük ihtiyacın %55'ini sağlar.
Morina ve pisi balığı gibi beyaz balık çeşitleri çok fazla omega-3 yağı sağlamaz, ancak bunlar son derece yağsız protein kaynağıdır. Örneğin, sadece 3 ons morina 19 gram protein ve bir gramdan daha az yağ sağlar. Morina ayrıca mükemmel bir selenyum kaynağı ve iyi bir fosfor, niasin ve B6 ve B12 vitaminleri kaynağıdır.
Ekstra Seçenekleriniz Olacak
Vejetaryen olmak bazen sınırlayıcı olabilir. Lokantalarda yemek yemek, genellikle peynirli makarna gibi yemeklerin ana "sebzeli" seçenek olduğu, pek sağlıklı olmayan bir seçim yapmanıza neden olur.
Sağlık, yiyecek seçimlerinizi en azından kısmen motive ediyorsa, pesketaryen olmak size daha fazla seçenek sunacaktır. Ve balık genellikle iyidir, özellikle de (Türk aşçı haberleri) derin yağda kızartılmak yerine fırınlanır, ızgara yapılır veya sote edilirse.
Diyetin Dezavantajları
* Bu diyetin pek çok sağlık dezavantajı yoktur.
* Bununla birlikte, bazı insanlar yüksek balık alımına karşı daha savunmasız olabilir.
* Balıklar, özellikle daha büyük türler, cıva ve diğer toksinleri içerebilir.
* Bu nedenle ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), özellikle hamile ve emziren kadınlar olmak üzere çocuk doğurma çağındaki küçük çocukların ve kadınların kiremit balığı, kılıç balığı, köpekbalığı ve kral uskumrudan uzak durmasını önermektedir.
* Bu popülasyonlar ayrıca albacore ve sarı yüzgeçli orkinosları haftada bir avuç içi porsiyonla veya daha azıyla sınırlamalıdır. Hafif ton balığı cıva bakımından daha düşüktür ve haftada 2-3 porsiyon yemek iyidir.
* Bu diyet öncelikle vejeteryan olduğu için, vejetaryen diyetlere sıklıkla eşlik eden diğer bazı tuzaklara da tabidir. Örneğin, özellikle çok sayıda işlenmiş tahıl tüketiyorsanız, karbonhidratları fazla tüketmek kolay olabilir.
Pesketaryen beslenmenin sebepleri
Sağlık bilinci: Pesketaryen beslenmenin sağlıklı yağları size sunarak bitkisel bazlı bir beslenme düzeni oluşturması kronik hastalık risklerini azalttığı için iyi bir alternatif beslenme şekli.
Çevresel etmenler: Çiftlik hayvanlarının yetiştirilmesi yüksek bir çevresel maliyete sahiptir ve karbon ayak izimizi önemli ölçüde büyütür. Buna karşılık balık ve deniz ürünleri üretmek her türlü hayvansal kaynağı üretmekten daha düşük karbon ayak izine sahiptir.
Etik sebepler: Dini inançlar ve kişilerin sahip olduğu etik değerler insanları vejetaryen olmaya iten en önemli sebeplerden. Bu etki aynı şekilde pesketaryenler için de geçerli oluyor.
Bu etik değerler hayvanları yiyecek için öldürmenin katliam olduğu düşüncesi, insanlık dışı koşullarda hayvan yetiştiren fabrika çiftliklerini reddetme, dünyada açlık bu kadar fazlayken hayvan yemi olarak tahıl üretmeyi haksız toprak ve kaynak kullanımı olarak görme fikirlerinin çevresinde oluşuyor.
Ancak çevresel zararının düşüklüğü ve sağlık koşullarını iyileştirici etkisi göz önüne alınarak diyetlere balık eklenilmesi problem olarak nitelendirilmeyebiliyor. Kara hayvanlarını diyetlerden çıkartmak bu etik kaygıları azaltmaya yarayacak bir hamle olarak görülüyor.
Eğer kişisel tercihleriniz doğrultusunda kendinize böyle bir yaşam tarzı benimsediyseniz diyetlerinizin içeriğinin yeterli ve dengeli olmasına özen göstermeye çalışın. Sağlığınızı iyileştirmek ve kendinize en uygun, sürdürülebilir beslenme programını bulmak sizin elinizde!